تاریخچه ویندوز ویستا (Vista)
ویندوز ویستا سیستمعاملی است که بر روی کامپیوترهای شخصی، رومیزی، Loptop و tablet PCهای خانگی و تجاری و مراکز رسانهای مورد استفاده قرار میگیرد. قبل از پردهبرداریِ این سیستمعامل در ۲۲ ژوئن ۲۰۰۵، ویندوز ویستا با کدنام لانگهورن شناخته شده بود. توسعه آن در ۸ نوامبر ۲۰۰۶ به اتمام رسید. این سیستم برای تولیدکنندگان نرمافزار و سختافزار کامپیوتر و طرفهای تجاری سه ماه زودتر از آن عرضه گردید.
در ۳۰ ژانویه ۲۰۰۷ این سیستمعامل برای خرید و دانلود از وبگاه مایکروسافت برای عرضهٔ عمومی منتشر شد. انتشار ویندوز ویستا ۵ سال بعد از انتشار سلف خود، ویندوز اکسپی صورت گرفت که فاصلهٔ زمانی نسبتاً طولانی بین عرضهٔ این دو سیستمعامل از شرکت مایکروسافت بود. ویندوز ویستا ششمین نسخه از مایکروسافت ویندوز است.
ویندوز ویستا مشتمل بر صدها قابلیت جدید و بازپردازش شده است که اغلب این قابلیتها شامل بروزرسانی ظاهر گرافیکی کاربر (GUI) و استایلهای بصری است که با نام Windows Aero شناخته میشود. قابلیت جستجوی بهبود یافته، ابزارهای ایجاد رسانهها جدید مانند Windows DVD Maker، و بازطراحی کامل قابلیتهای شبکه، صوت، چاپ و زیر سیستمهای تصویری، از سایر قابلیتهای آن میباشند. مضافاً هدف ویستا افزایش سطح ارتباط بین دستگاهها در شبکههای خانگی بر اساس تکنولوژی Peer-to-Peer که منجر به تسهیل به اشتراک گذاردن دادههای بین کامپیوترها و قطعات (Devices) میشود. ویندوز ویستا دربردارنده .net Framework نسخه ۳٫۰ است که هدف آن تسهیل عمل توسعه برای نوشتن برنامههای کاربردی در مقایسه با APIهای سنتی ویندوز است. هدف اولیه مایکروسافت از ویندوز ویستا، ارتقا سطح امنیت در سیستمعامل ویندوز بوده است. یکی از انتقادهای کلی که بر ویندوز اکسپی و اسلاف آن وارد بود، آسیبپذیری امنیت در مقابل Malwareها، ویروسها و جریانهای بافر بودهاست. با اتکا بر این امر، بیل گیتس مدیر مایکروسافت در اوایل سال ۲۰۰۲ بر ایجاد امنیت در تمام جهات نرمافزارهای توسعه داده شده در آن شرکت تأکید کرد. مایکروسافت امنیت ویندوز اکسپی و ۲۰۰۳ را تا هنگام اتمام کار بر روی ویستا در اولویت قرار داد.
ویندوز ویستا
دانلود و نصب ویندوز ویستا به سهولت انجام میگیرد. از مهمترین تغییرات در ویستا میتوان به برخورداری آن از ویژگی گرافیکی جدید به نام آولون Avalon و همچنین ارتقا مرورگر اینترنت اکسپلورر به نسخه ۷ اشاره کرد.
آولون با کد پیشین بخشی از ویندوز است که اکنون با نام جدید خود خط مشی ارائه ویندوز Windows Presentation Foundation شناسایی شده و شامل نحوه نمایش، دستیابی به کدهای برنامه نویسی و چگونگی ارتباط استفاده کننده با ویندوز در تشکیل و به وجود آوردن فایلهای تصویری، ویدیویی و متون نگارشی گوناگون میشود. آولون همچنین به برنامه نویسان کمک میکند تا رابطه دیجیتالی تجاری بین صاحبان کسب و کار با مشتری را طراحی کنند. آولون با به کارگیری تکنولوژی DirectX از حداکثر توانایی سخت افزارهای گرافیکی کامپیوترها مانند کارت ویدیو استفاده خواهد کرد.
در اولین نگاه شکل و تصویر آیکونها در دسک تاپ ویندوز ویستا به وضوح دیده میشوند، بزرگ و کوچک کردن اندازه آیکونها در کنترل استفاده کننده است و تمام فایلهای بایگانی شده مانند فایلهای فتوشاپ به صورت شکل و تصویری از فایل دیده میشوند.
از تغییرات عمده ویندوز ویستا سیستم جستجوی سریع آن است و مانند موتور جستجوی ام اس ان با نام MSN Desktop Search به چشم میآید. جستجوی سریع Quick Search در تمام برنامهها قابل استفاده است و پنجره کوچک جستجو را همیشه در کنار نوار آدرس میتوان یافت. جستجوی سریع در پائین دکمه استارت هم دیده میشود و در صورتی که نام نرمافزاری در آن تایپ شود بلافاصله موتور جستجو فایل اجرایی برنامه را در لیست یافتههای خود قرار میدهد.
بخش ویندوز اکسپلورر که مانند My Computer فایلها و فولدرهای موجود در سیستم را نشان میداد اکنون علاوه بر نشان دادن فولدرهای زرد رنگ نوع دیگری فولدر را هم در خود جای داده است. این فولدر جدید که به صورت مجازی تشکیل میشود میتواند بدون توجه به محل اصلی بایگانی فایلها آنها را با دسته بندی دیگری مانند عکس و نوشته، تاریخ و نویسنده موقتاً در یک فولدر مجازی قرار دهد.
به تعداد استفاده کنندگان از یک شبکه داخلی گروه جدیدی هم اضافه شدهاند. در سیستمهای عامل قبلی در هنگام شروع ویندوز هر استفاده کننده میتوانست با تایپ اسم رمز خود به کار با کامپیوتر بپردازد. گروه میهمان هم میتوانستند با یک رمز مشترک از شبکه استفاده کنند و مدیر شبکه Administrator هم نظارت و کنترل کامل بر تمام کامپیوترهای واقع در مدار شبکه را داشت. گروه جدید در ویندوز ویستا استفاده کننده محدود Limited Account نام دارند. آنها مجاز به اضافه کردن پرینتر هستند، اما نمیتوانند نرمافزار جدید نصب کنند. انجام هر گونه تغییری در ساختمان و تنظیم نمایشگر اینترنت فقط با موافقت مدیر شبکه انجام میشود.
تغییر دیگر در سیستم فایر وال است. ویندوز اکس پی تنها میتوانست ترافیک و کدهای ورودی را کنترل کند، ویندوز ویستا علاوه بر ترافیک کدهای ورودی قادر است کدهای خروجی را نیز تحت نظر گرفته و با نظارت بر انتقال اطلاعات محیطی امن و ایمن در نمایشگر اکسپلورر به وجود آورد. از دیگر موارد امنیتی ویندوز ویستا همکاری با مرورگر اینترنت اکسپلورر در شناسایی سایتهای مظنون به جاسوسی با سیستم آنتی فیشینگ (دزدی اطلاعات شخصی مانند شماره کارتهای اعتباری و اسامی رمز) است.
ویندوز ویستا بسیار سریعتر از نسخههای دیگر عمل کرده و در حدود ۵۰ درصد بر سرعت آن افزوده شده است. ابزار دیگری که در ویندوز ویستا مشاهده میشود امکان عیب یابی در هنگام ایست ناگهانی سیستم و یافتن دلایل سبب توقف کامپیوتر و شناسایی منشاء ایراد در شبکه است. همچنین ویندوز ویستا در صورتی که هارد دیسک کامپیوتر را در مرحلهی از کار افتادگی تشخیص دهد به کاربر هشدار خواهد داد تا به کپی فایلهای حساس اقدام کند. مایکروسافت پیش بینی میکند صاحبان ویندوز ویستا با در دست داشتن چنین ابزاری در حدود ۵۲ درصد در هزینههای نگهداری سیستم صرفه جویی کنند.
از جمله بخشهای تغییر یافته دیگر Control Panel ویندوز ویستا است که در آن مرتب کردن تصاویر و فایل های ویدیویی دچار دگرگونی شده و بر خلاف نسخههای پیشین ویندوز حالا استفاده کننده میتواند کنترل بیشتری به پخش فایلهای صوتی ویدیویی و تصویری خود داشته باشد و به دسته بندی موضوعی آنها بپردازد.